Boşanma Nedir ?

Boşanma Nedir ?

1. Boşanmanın Tanımı ve Hukuki Dayanağı

Boşanma, evlilik birliğinin yasal olarak sonlandırılmasıdır ve ancak mahkeme kararıyla mümkündür. Türk Medeni Kanunu’nun 161-166. maddeleri, boşanma sebeplerini ve usullerini düzenlemektedir. Boşanma süreci, tarafların karşılıklı haklarını koruyacak şekilde yürütülmeli ve hukuki prosedürlere uygun şekilde gerçekleştirilmelidir.

2. Boşanma Sebepleri

Boşanma davası açılabilmesi için tarafların hukuki gerekçelere dayanması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nda boşanma sebepleri özel ve genel olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:

1. a) Özel Boşanma Sebepleri

Özel sebepler, belirli olayların meydana gelmesi durumunda mahkeme tarafından boşanma kararı verilebilecek durumlardır:

• Zina (TMK 161): Eşlerden birinin evlilik birliği devam ederken sadakatsizlik yapması, boşanma sebebidir. Aldatma durumunda, mağdur eşin 6 ay içinde dava açması gerekmektedir.
• Hayata Kast ve Pek Kötü Muamele (TMK 162): Eşlerden birinin diğerini öldürmeye teşebbüs etmesi, ağır fiziksel veya psikolojik şiddet uygulaması boşanma sebebidir.
• Terk (TMK 164): Eşlerden birinin, evlilik birliğini terk edip en az 6 ay boyunca geri dönmemesi halinde boşanma davası açılabilir.
• Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme (TMK 163): Eşlerden birinin, diğer eşin toplum içindeki itibarını zedeleyecek şekilde suç işlemesi veya ahlaka aykırı bir yaşam sürmesi boşanma sebebidir.
• Akıl Hastalığı (TMK 165): Eşlerden biri evlilik süresince akıl hastalığına yakalanmış ve bu durum evlilik birliğini çekilmez hale getirmişse, boşanma davası açılabilir.

1. b) Genel Boşanma Sebebi: Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması (TMK 166)

Eşler arasındaki ciddi geçimsizlik, güven kaybı, sürekli tartışmalar ve anlaşmazlıklar nedeniyle evlilik birliğinin temelden sarsılması da boşanma sebebidir. Bu durum, tarafların ortak hayatı sürdürmelerini imkânsız hale getirmelidir.

3. Boşanma Türleri
4. a) Anlaşmalı Boşanma

Eğer taraflar boşanma konusunda anlaşmışsa ve evlilik en az 1 yıl sürmüşse, anlaşmalı boşanma davası açılabilir. Bunun için eşlerin:

• Boşanma protokolü hazırlaması
• Mal paylaşımı, nafaka, velayet gibi konularda anlaşmış olması
• Mahkemeye birlikte başvurması veya bir tarafın diğerinin açtığı davayı kabul etmesi gerekir.

Bu süreç hızlı ilerler ve genellikle tek celsede sonuçlanır.

1. b) Çekişmeli Boşanma

Eğer taraflar boşanma konusunda anlaşamıyorsa veya boşanma sebeplerini mahkemede ispatlamaları gerekiyorsa çekişmeli boşanma davası açılır. Çekişmeli boşanma davasında:

• Tarafların mahkemeye delil sunması gerekir.
• Tanık beyanları alınır.
• Mal paylaşımı, nafaka, velayet gibi konular uzun sürebilir.

Çekişmeli boşanma davaları, 1-3 yıl sürebilir.

4. Boşanma Süreci ve Hukuki Aşamalar
5. a) Boşanma Dava Dilekçesi Hazırlama

Boşanma süreci, aile mahkemesine sunulacak bir dilekçe ile başlar. Dilekçede:

• Boşanma sebepleri
• Nafaka ve tazminat talepleri
• Çocukların velayeti ve mal paylaşımı gibi konular yer alır.

1. b) Mahkeme Süreci

• Hakim, tarafları dinler ve varsa delilleri değerlendirir.
• Gerekirse uzman görüşü alınır (psikolog, pedagog gibi).
• Tanıklar dinlenir ve tarafların beyanları karşılaştırılır.

1. c) Karar ve Temyiz Süreci

Mahkeme, delilleri değerlendirerek boşanma hakkında karar verir. Karara itiraz edilirse dosya istinaf ve temyiz aşamalarına taşınabilir.

5. Boşanmanın Sonuçları
6. a) Mal Paylaşımı

Eğer taraflar evlilik sözleşmesi yapmadıysa, edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Yani, evlilik süresince edinilen mallar eşit olarak paylaşılır.

1. b) Nafaka ve Maddi Haklar

• Yoksulluk Nafakası: Maddi açıdan zor duruma düşecek eş lehine belirlenir.
• İştirak Nafakası: Çocukların bakımı için verilir.
• Maddi-Manevi Tazminat: Eşlerden biri mağdur olduysa talep edebilir.

1. c) Çocukların Velayeti

Velayet konusunda mahkeme, çocuğun en iyi koşullarda yetişmesini gözetir. Genellikle çocuğun yaşı küçükse anneye, eğitim ve sosyal koşullar uygunsa babaya verilebilir.

6. Sonuç

Boşanma, duygusal ve hukuki açıdan karmaşık bir süreçtir. Av. Murat Tuna Tür olarak, boşanma sürecinde tarafların haklarını en iyi şekilde koruması için hukuki danışmanlık almasını öneririm. Özellikle mal paylaşımı, velayet ve nafaka gibi konular dikkatli bir şekilde ele alınmalı ve yasal haklar korunmalıdır.

Her boşanma davası farklıdır ve süreç kişiye özel yürütülmelidir. Bu nedenle hukuki destek almak, hak kayıplarını önlemek açısından büyük önem taşır.