
İmar barışına başvuru şartları ve süreci.
- İmar Barışının Amacı
İmar barışının temel amacı, Türkiye genelindeki kaçak yapıların yasal hale getirilmesini sağlamak ve bu yapılar üzerinden belediyelere vergi ve harç ödemelerinin yapılmasını teşvik etmektir. Bu düzenleme, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir ve uygulama süreci belirli bir zaman dilimine yayılmıştır.
İmar barışı ile, kaçak yapı sahipleri, yapılarının belediye tarafından onaylanmasını ve yasal hale getirilmesini sağlayabilirler. İmar barışı sayesinde, yapılarının ruhsat ve iskân belgesi alması mümkün hale gelir.
- İmar Barışına Başvuru Şartları
İmar barışına başvuru yapabilmek için belirli şartlar ve kriterler bulunmaktadır. Bu şartlar, başvurulan yapının kaçak olup olmadığını ve başvurunun hangi aşamada olduğunu belirlemektedir.
- A) Başvuru Yapılabilmesi İçin Gerekli Şartlar
İmar barışına başvurmak için gerekli olan temel şartlar şunlardır:
- Yapının Kaçak Olması: İmar barışı, yalnızca kaçak yapılara yönelik bir düzenlemedir. Dolayısıyla, ruhsatsız, iskansız ve imar planına aykırı yapılmış tüm yapılar, imar barışından yararlanabilir.
- Yapının İmar Planına Aykırı Olması Durumu: Başvurulan yapı, imar planına uygun olmayabilir; ancak, bu yapı için yapılan başvurunun kabul edilmesi için, belirli koşulların yerine getirilmiş olması gerekir. Örneğin, yapı, yalnızca imar planına aykırı olmakla kalmamalıdır, aynı zamanda yıkım kararı verilmiş veya yasal yaptırımlarla karşılaşmış bir yapı olmamalıdır.
- Başvuru Sahiplerinin Mülkiyet Hakkına Sahip Olması: İmar barışına başvurmak için, başvurulan taşınmazın sahibi olmanız gerekmektedir. Eğer taşınmaz bir kiralık mülkse, kiracılar bu başvuru işlemi için izin almak zorundadır.
- Yapının 31 Aralık 2017 Tarihinden Önce İnşa Edilmiş Olması: İmar barışına başvuracak yapının, 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış olması gerekmektedir. Bu tarih, yasa ile belirlenmiş ve geçerli olan bir sınırdır. 31 Aralık 2017 sonrasında yapılmış kaçak yapılar, imar barışından faydalanamazlar.
- İmar Barışı Başvuru Süreci
İmar barışına başvurmak için izlenecek adımlar, belirli bir prosedür ve aşamalardan oluşmaktadır. Başvuru süreci, genellikle belediyeler aracılığıyla takip edilmekle birlikte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından da düzenlemeler yapılmaktadır.
- A) Başvuru için Gerekli Belgeler
İmar barışı başvurusu için gereken belgeler, taşınmazın türüne ve yapının özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki belgeler gereklidir:
- Tapu Belgesi: Başvuru sahibinin taşınmaz malına ait tapu belgesi.
- Kimlik Fotokopisi: Başvuru sahibinin nüfus cüzdanı veya kimlik kartının fotokopisi.
- Yapı Sahibinin Beyanı: Kaçak yapı olduğu beyan edilen yapının durumuna dair yapı sahibinin yazılı beyanı.
- Yapının Teknik Çizimleri ve Planı: Yapının inşa edilme şekli ve proje üzerine çizilmiş yerleşim planı.
Başvuru sahibi, bu belgelerle birlikte başvuru yapmalıdır. Başvuru işlemi, belediyeye ya da yetkilendirilmiş Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birimlerine yapılabilir.
- B) Başvuru Sistemi ve İnternet Üzerinden Başvuru
Başvurular, e-devlet üzerinden de yapılabilir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, imar barışına başvuracak vatandaşlar için online başvuru sistemi oluşturmuştur. Başvuru yapan kişiler, internet üzerinden başvurularını tamamlayarak, ödeme işlemlerini gerçekleştirebilirler.
- C) İmar Barışı Bedeli (Yapı Kayıt Belgesi Bedeli)
İmar barışına başvurulması halinde, başvuru sahibinden bir bedel talep edilir. Bu bedel, genellikle yapı kayıt belgesi bedeli olarak adlandırılır ve taşınmazın bulunduğu yerin metrekare alanı ile doğru orantılıdır. Belirlenen bedel, her yıl değişebilir ve yapının bulunduğu yerin arsa değeri de etkileyebilir.
Örneğin, büyük şehirlerde, metrekare başına ödeme miktarı daha yüksek olabilirken, kırsal alanlarda daha düşük olabilir. Bedel ödeme süresi de belirli bir süreyle sınırlıdır ve ödenmemesi durumunda başvuru geçerli olmaz.
- D) Yapı Kayıt Belgesinin Alınması
Başvuru sahibinin belirlediği bedeli ödemesi durumunda, yapı kayıt belgesi düzenlenir ve taşınmaz sahibi bu belgeyi alarak yapısının yasal hale geldiğini gösteren bir belge edinmiş olur. Bu belge, yapının hukuki anlamda yasal statü kazandığını ve belediye tarafından kabul edildiğini kanıtlar. Yapı kayıt belgesinin alınması ile ilgili tüm süreç, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
- İmar Barışının Hukuki Sonuçları
İmar barışına başvuru sonrası alınan yapı kayıt belgesi, yapı için önemli hukuki sonuçlar doğurur:
- Yasal Durumun Sağlanması: Kaçak yapı, imar barışı sayesinde yasal hale gelir ve yapının mülkiyeti, üzerinde herhangi bir yasal engel olmadan kullanılabilir.
- Ruhsat ve İskan: Yapının iskan belgesi alması için gerekli adımlar atılmış olur. İmar barışı, yalnızca kaçak yapıları düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda yapıların belediye tarafından denetlenmesi için de zemin hazırlar.
- Vergi Yükümlülükleri: İmar barışı sonrası, taşınmaz sahipleri emlak vergisi gibi vergi yükümlülüklerine tabidir. Ancak bu yükümlülükler, yapı kayıt belgesinin alındığı tarihten itibaren geçerli olur.
Sonuç
İmar barışı, kaçak yapı sahiplerine yasal bir çözüm sunan önemli bir düzenlemedir. Başvuru süreci, belirli şartlar ve yasal prosedürlere dayanır. Taşınmaz sahiplerinin, bu süreci doğru bir şekilde takip etmeleri ve gerekli belgeleri eksiksiz sunmaları, başvurunun kabul edilmesi için gereklidir. Avukat Murat Tuna Tür, imar barışı başvurusu ve diğer taşınmaz hukuku işlemlerinde mülk sahiplerine hukuki destek sunmaktadır. Bu tür hukuki süreçlerin doğru yönetilmesi, mülk sahiplerinin gelecekte karşılaşabilecekleri olumsuz durumların önüne geçilmesine yardımcı olur.