İmar barışının hukuki boyutları ve mülk sahiplerinin hakları.

İmar barışının hukuki boyutları ve mülk sahiplerinin hakları.

İmar Barışının Hukuki Boyutları ve Mülk Sahiplerinin Hakları: Avukat Murat Tuna'nın Perspektifiyle

İmar Barışı, Türkiye'de, kaçak yapılaşmanın önüne geçmek ve mevcut yapıları yasal hale getirmek amacıyla çıkarılan önemli bir düzenlemedir. 2018 yılında çıkarılan bu kanun, hem mülk sahipleri hem de devlet için çeşitli hukuki fırsatlar sunmakta, ancak aynı zamanda dikkat edilmesi gereken bazı hukuki sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. İmar barışının sağladığı fırsatlar ve mülk sahiplerinin hakları, her aşamada doğru bir şekilde anlaşılmalı ve yasal olarak uygulanmalıdır.

1. İmar Barışının Amacı ve Hukuki Çerçevesi

İmar Barışı, kaçak yapıların affedilmesi veya yasal hale getirilmesi amacıyla çıkarılan bir düzenlemedir. Kanun, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak inşa edilmiş yapıları yasal hale getirme imkanı sunar. Bu düzenleme, kaçak yapıları yıkmak yerine, bunlara belirli bir bedel karşılığında af sağlamak ve mülk sahiplerinin bu yapıları yasal hale getirmelerini sağlamayı hedefler.

İmar Barışı'na başvurmak isteyen mülk sahipleri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen şartlar çerçevesinde başvuruda bulunabilir. Bu süreçte, yapılan başvuruların değerlendirilmesi sonucunda, başvuru sahiplerine belirli bir harç ödemesi yapılması istenebilir. İmar Barışı, yapıların ruhsatsız olmasının yanı sıra, deprem güvenliği ve çevresel düzenlemelere de dikkat edilmesini sağlamaktadır.

2. İmar Barışından Yararlanma Şartları

İmar Barışı’ndan yararlanabilmek için bazı hukuki koşullar bulunmaktadır. Mülk sahiplerinin bu şartları yerine getirmesi gerekmektedir:

• Kaçak Yapı Olmamalı: İmar Barışı’ndan yararlanabilmek için, yapının kaçak olarak inşa edilmiş olması gerekmektedir. Yani, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılmış yapılar bu kapsamda değerlendirilebilir.
• Yapının Mevcut Olması: İmar Barışı, inşa halindeki veya tamamlanmış yapıları kapsamaktadır. Henüz inşa edilmemiş, yalnızca projelendirilmiş yapılar için başvuru yapılması mümkün değildir.
• Başvuru Süresi İçerisinde Başvuru Yapılmalı: İmar Barışı başvuruları, belirli bir süre içinde yapılmalıdır. Süreyi kaçıran mülk sahipleri, bu haktan yararlanamayabilirler.

3. Mülk Sahiplerinin Hakları

İmar Barışı, mülk sahiplerine birçok önemli hak sunmaktadır. Ancak bu hakların kullanımı, belirli bir bedel ödenmesi ve yasal düzenlemelere uyulması şartına bağlıdır.

• Yapının Hukuki Durumunun Düzeltilmesi: İmar Barışı, mülk sahiplerine kaçak yapılarının hukuki durumunu düzeltme fırsatı tanır. Ruhsatsız bir yapının yasal hale gelmesi, mülk sahibinin taşınmazı ile ilgili tüm yasal haklarını güvence altına alır. Yasal hale gelen yapılar, tapu işlemleri için kullanılabilir, kredi çekilebilir veya satılabilir.
• Af Bedeli ve Ödeme Kolaylıkları: Mülk sahipleri, İmar Barışı kapsamında, yapıların yasal hale gelmesi için belirli bir bedel ödemek zorundadır. Bu bedel, yapıların metrekaresine ve kaçak olma durumuna göre değişebilir. Başvuruların ardından, ödeme işlemleri çeşitli taksit seçenekleri ile yapılabilir.
• Deprem Güvenliği: İmar Barışı kapsamında, yapıların deprem güvenliği önemli bir unsurdur. Deprem riski taşıyan bölgelerde, yapının güçlendirilmesi veya onarılması talep edilebilir. Mülk sahiplerinin bu tür düzenlemeleri kabul etmesi, yapılarının yasal hale gelmesi için bir ön koşul olabilir.
• Çevresel ve Estetik Düzenlemelere Uyum: İmar Barışı, çevre düzenlemeleri ve estetik kriterlere de dikkat edilmesini öngörür. Mülk sahipleri, başvurularını yaparken, yapıların çevresel düzenlemelere ve şehir planlamasına uygun hale getirilmesini sağlamak zorundadır.

4. İmar Barışının Hukuki Boyutları ve Sorumluluklar

İmar Barışı mülk sahiplerine önemli haklar tanısa da, bu süreçte bazı hukuki sorumluluklar da ortaya çıkmaktadır. Bu sorumluluklar, mülk sahiplerinin yasal haklarını korumak ve ileride karşılaşabilecekleri hukuki sorunların önüne geçmek adına son derece önemlidir.

• Kaçak Yapıların Yıkımı ve İmar Affı: İmar Barışı kapsamında, yapıların yıkılması ve yeniden inşa edilmesi gibi yükümlülükler ortadan kalkar, ancak inşa edilen yapıların belli standartlara uyması gerekir. İmar Barışı, kaçak yapıları bir defaya mahsus olmak üzere affeder, ancak bu yapıların yeniden ruhsatlı hale gelmesi için gerekli işlemler yapılmalıdır.
• Vergi ve Harç Yükümlülükleri: Mülk sahipleri, İmar Barışı başvurularında, belirli vergi ve harçları ödemekle yükümlüdür. Bu harç, yapıların yasal hale gelmesi için gerekli bedel olup, süresi içerisinde ödenmesi gereken bir yükümlülüktür. Mülk sahiplerinin bu yükümlülükleri yerine getirmemesi, başvurularının reddedilmesine veya yasal süreçte aksamalara neden olabilir.
• Yasal İtirazlar ve Uyuşmazlıklar: İmar Barışı başvuruları sırasında, mülk sahipleri, yerel yönetimler veya diğer taraflar arasında çeşitli uyuşmazlıklar çıkabilir. Bu tür durumlarda, hukuki danışmanlık alarak mülk sahiplerinin haklarını korumaları, ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçilmesini sağlar.

5. Sonuç

İmar Barışı, kaçak yapılarla mücadele etmek ve bu yapıları yasal hale getirmek için büyük bir fırsattır. Mülk sahiplerinin bu süreçte haklarını koruyabilmeleri için, başvuru aşamasında dikkatli olmaları ve yasal gereklilikleri yerine getirmeleri önemlidir. İmar Barışı’ndan yararlanarak mülk sahipleri, kaçak yapılarının hukuki durumunu düzeltebilir, yapılarını yasal hale getirebilir ve olası cezai yaptırımlardan kaçınabilirler. Ancak, bu süreçte dikkat edilmesi gereken birçok detay bulunmaktadır. Mülk sahiplerinin yasal haklarını en iyi şekilde koruyabilmesi için, uzman bir avukattan destek almaları büyük önem taşımaktadır. Avukat Murat Tuna, mülk sahiplerinin İmar Barışı sürecinde karşılaştıkları hukuki sorunları çözme ve haklarını güvence altına alma konusunda kapsamlı bir rehberlik sunmaktadır.